Op 1 juli 2023 is de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid (UPV) textiel van kracht geworden. Deze regelgeving is van toepassing op importeurs, fabrikanten en buitenlandse aanbieders van kleding en huishoudtextiel. Recentelijk heeft de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat besloten om schoenen toe te voegen aan de UPV-textiel, wat naar verwachting per 1 januari 2026 van kracht zal worden. Dit besluit biedt nieuwe kansen voor textielservicebedrijven, waaronder stomerijen en wasserijen.Doel van het onderzoek Het Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging (TKT) heeft een onderzoek uitgevoerd om inzicht te krijgen in de huidige schoenen-activiteiten binnen de textielservicebranche en om de mogelijke voordelen van de toevoeging van schoenen aan de UPV-textiel te verkennen. Dit artikel bespreekt de bevindingen van het onderzoek en benadrukt de voordelen voor stomerijen en wasserijen.Wet- en regelgeving De UPV-textiel richt zich primair op de afvalfase van textielproducten. Producenten en importeurs zijn verantwoordelijk voor het afvalbeheer van de producten die zij op de markt brengen. Het doel is om meer en beter afgedankte textielproducten in te zamelen, te hergebruiken en te recyclen. Met de toevoeging van schoenen aan de UPV-textiel zullen vergelijkbare regels gelden voor schoenen, wat logisch is gezien de overeenkomsten tussen schoenen en textiel.Verkennend onderzoek van Rebel & Tauw Het besluit om schoenen toe te voegen aan de UPV-textiel is mede gebaseerd op een verkennend onderzoek uitgevoerd door Rebel & Tauw. Dit onderzoek richtte zich op de schoenketen, de milieu-impact en mogelijke beleidsmaatregelen voor circulariteit. Enkele belangrijke bevindingen zijn:  Wereldwijd worden jaarlijks ongeveer 22 miljard paar schoenen geproduceerd, waarvan 70 miljoen paar in Nederland. De gemiddelde levensduur van schoenen varieert sterk, met werkschoenen, sportschoenen en sneakers die gemiddeld één jaar meegaan. Ongeveer 10% van alle nieuw geproduceerde schoenen wordt ongedragen vernietigd, wat een aanzienlijke milieu-impact heeft. De gemiddelde CO2-impact van een paar schoenen ligt tussen de 7 en 11 kg CO2-eq, waarbij 70-90% van de totale milieu-impact plaatsvindt tijdens de productiefase. Deze bevindingen onderstrepen de noodzaak van maatregelen om de levensduur van schoenen te verlengen en de recycling te bevorderen. Als schoenen tussentijds worden schoongemaakt, gerepareerd en worden voorzien van een nieuwe zool, zijn ze wel populair als herbruikbaar item. De Branchevereniging Kringloopwinkels Nederland geeft aan dat er in kringloopwinkels een grote vraag is naar herdraagbare schoenen. Deze vraag kan op dit moment niet worden voldaan, kringloopwinkels hebben zelfs vaak een tekort. En dat terwijl het huidige hergebruik beperkt is. In 2023 werd 2,5% van de in Nederland afgedankte schoenen hergebruikt in Nederland en Europa. Een doelstelling van 5% voor 2025 en 10% voor 2030 wordt volgens het rapport als ‘realistisch en prikkelend’ beschouwd. Huidige schoenen-activiteiten Uit de enquête onder de leden van FTN (wasserijen) en NETEX (stomerijen) blijkt dat een aantal textielservicebedrijven al actief is in de schoenenmarkt. Deze bedrijven onderhouden voornamelijk functionele schoenen zoals veiligheidsschoenen, sportschoenen en sneakers. Naast wassen en reinigen bieden zij vaak aanvullende diensten aan, zoals het vervangen van veters en inlegzooltjes en het verven van schoenen.Uitkomsten van de enquête De enquête, verstuurd naar 227 contactpersonen, leverde 21 reacties op (9,2% respons). Enkele belangrijke uitkomsten zijn:...

‘Leuk extraatje in je omzet’ Waar stomerijen zich vroeger uitsluitend richtten op het reinigen van pakken en delicate stoffen, komt nu een nieuwe trend op: het professioneel reinigen van sneakers. Deze ontwikkeling biedt nieuwe kansen voor stomerijen, maar past ook binnen de Uitgebreide Productverantwoordelijkheid (UPV). “Als je 1000 euro aan een paar schoenen uitgeeft, ben je ook bereid om een wasbeurt te betalen.” De Uitgebreide Productverantwoordelijkheid (UPV) is een beleidsmaatregel die producenten verantwoordelijk stelt voor de gehele levenscyclus van hun producten, van productie tot en met afvalbeheer. De UPV is al langer van toepassing op verschillende productcategorieën, maar sinds kort ook op kleding, en binnenkort zullen ook schoenen hieronder vallen. Dit betekent dat fabrikanten en importeurs verantwoordelijk zijn voor het inzamelen en verwerken van afgedankte kleding en schoenen. Het doel is om afval te verminderen, hergebruik te stimuleren en de levensduur van producten te verlengen. En dat biedt nieuwe kansen. De vraag naar duurzame oplossingen en diensten neemt toe, en in deze context is sneakerreiniging een interessante en veelbelovende markt. Waar consumenten voorheen weinig aandacht besteedden aan het reinigen en herstellen van hun schoenen, groeit nu het besef dat sneakers, vooral dure of unieke paren, net zo goed verzorgd kunnen worden als kleding. Als je het Leon Wennekes van Fornet vraagt zijn sneakers allang niet meer alleen handig om op te sporten. Ze zijn uitgegroeid tot statussymbolen, mode-accessoires en in sommige gevallen zelfs investeringsobjecten. Dit is met name te zien in de opkomst van de zogenoemde 'sneakerheads', een groeiende groep verzamelaars die bereid is honderden, zo niet duizenden euro's te betalen voor een enkel paar sneakers. Als je honderden euro's uitgeeft aan een paar schoenen, wil je ook dat ze er op hun best uitzien.”Vraag naar sneakerreiniging Hoewel de markt voor sneakerreiniging in Europa nog relatief nieuw is, zijn er in andere delen van de wereld al aanzienlijke stappen gezet. In steden zoals Shanghai is de vraag naar sneakerreiniging zo groot dat sommige bedrijven dagelijks honderden paren verwerken. "In het hoogseizoen reinigen ze daar zo’n 400 schoenen per dag," zegt Wennekes. "Dat zijn serieuze aantallen, en we verwachten dat deze trend zich ook in Europa zal uitbreiden." Wennekes houdt de markt daar goed in de gaten en wist: hier wil ik iets mee. De markt biedt stomerijen een kans om de diensten uit te breiden én een nieuw type klant aan te trekken. Dat moet ook wel, want traditionele kledingstukken zoals pakken worden steeds minder gedragen. Dat is onder andere het gevolg van de coronaperiode: meer mensen werken vanuit huis. Wel dragen ze volgens Wennekes nog graag een overhemd met een mooie sneaker op de Zuidas. Hier ziet hij een kans: "Het is heel normaal om je kleding te wassen. Waarom niet je schoenen? Daar zweet je ook in.” En dus is hij ervan overtuigd: als je 1% van de mensen kunt overtuigen om hun sneakers te laten reinigen, dan heb je een interessant plaatje voor je. “Het is zomaar een toevoeging aan je omzet. Bij ons is dat...

De energietransitie is in volle gang en de druk om fossiele brandstoffen te vervangen door duurzame alternatieven neemt toe. Nederland moet van het gas af. Voor wasserijen en stomerijen betekent dit dat zij op zoek moeten naar alternatieve oplossingen voor hun warmtebehoefte. Warmtepomptechnologie biedt een veelbelovende optie. Dit artikel bespreekt de bevindingen van een recent onderzoek naar de toepasbaarheid van warmtepompen in deze sector en benadrukt de voordelen op korte en lange termijn, evenals de uitdagingen die overwonnen moeten worden. Doel van het onderzoek Het Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging (TKT) heeft in opdracht van FTN en NETEX een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van warmtepomptechnologie in wasserijen en stomerijen. Het doel was om inzicht te krijgen in de technische en economische haalbaarheid, de milieueffecten en de randvoorwaarden voor de implementatie van deze technologie. Algemene informatie over warmtepompen Een warmtepomp werkt door warmte van de ene plaats naar de andere te verplaatsen, vergelijkbaar met hoe een waterpomp water verplaatst. De technologie is al jaren bekend en wordt veelvuldig toegepast in koelkasten en airconditioners. Warmtepompen verschillen van elkaar in efficiëntie. De efficiëntie van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de Coefficient Of Performance (COP), die de verhouding aangeeft tussen de energie van de geproduceerde warmte en de verbruikte elektriciteit. Een hogere COP betekent een efficiëntere warmtepomp. Als de gewenste verhoging van de warmtetemperatuur toeneemt (men spreekt van temperatuur-lift) dan daalt de COP. Het gevolg kan zijn dat de toepassing van de warmtepomp economisch niet rendabel is. De technologische ontwikkeling van de warmtepomptechnologie richt zich dan ook vooral op een zo hoog mogelijke COP bij een zo hoog mogelijke temperatuurlift. Toepassing in wasserijen en stomerijen Warmtepompen kunnen technisch gezien al worden ingezet voor gebouwverwarming, warm tapwater en wasprocessen. Echter, voor droog- en finishprocessen zijn de huidige warmtepompen nog niet voldoende ontwikkeld. De verwachting is dat warmtepompen die temperaturen tot 200 °C kunnen bereiken binnen vijf jaar commercieel beschikbaar zullen zijn. Dit biedt kansen om de volledige warmtevraag in wasserijen en stomerijen te dekken en het gebruik van fossiele brandstoffen volledig af te bouwen. Wet- en regelgeving De Nederlandse is afgeleid van Europese wet- en regelgeving en stimuleert het gebruik van energie-efficiënte en hernieuwbare energiebronnen. De Energy Efficiency Directive (EED) en de Renewable Energy Directive (RED) leggen de nadruk op het minimaliseren van de warmtevraag door efficiënte processen en het maximaal benutten van restwarmte. Uit eerder onderzoek van TKT is al gebleken dat groen gas en waterstof geen geschikte alternatieven zijn. Voor wasserijen en stomerijen betekent dit dat elektrificatie, en specifiek warmtepomptechnologie, de voorkeur geniet. Voor wasserijen en stomerijen richt het beleid zich dus volgordelijk op 1) efficiënte processen, 2) benutting restwarmte, 3) elektrificatie van de processen. Elektrificatie kan hierbij direct zijn (een elektrische stoomketel) of indirect (warmtepomp). Belangrijke kanttekening is dat een warmtepomp in principe efficiënter is dan direct elektrische warmte. Maar warmtepompen die 200 °C leveren zijn hoegenaamd (nog) niet commercieel beschikbaar. Warmtepompen voor industriële warmte De beschikbaarheid en toepassing van warmtepompen is afhankelijk van de temperaturen die bereikt kunnen worden. Een...

“Zonder steun redt de branche het niet”Terwijl de roep om duurzame en circulaire oplossingen in de textielindustrie steeds luider wordt, staat de Nederlandse textielrecyclingsector op instorten. Bedrijven die daadwerkelijk met recycling bezig zijn, gaan failliet, of staan op het punt om te bezwijken. Bertram Wevers, general manager van Frankenhuis Textielrecycling, windt er geen doekjes om. “Iedereen heeft het over circulair, maar degenen die het daadwerkelijk doen, zitten veelal in zwaar weer.” Frankenhuis is het grootste bedrijf in Nederland dat textiel op mechanische wijze recyclet. Het haalt vezels uit afgedankt textiel en verwerken deze tot nieuwe grondstoffen. “Met 600 ton textiel per maand zijn we een van de weinigen in Nederland die dit op industriële schaal doen,” legt Bertram uit. “Maar we hebben amper een afzetmarkt. Onze vezels gaan vooral naar de non-woven industrie, zoals voor stoffen in auto’s. Maar zelfs die markt staat onder druk. En dat is niet het enige probleem.”Grote spelers vallen om Hij doelt op het faillissement van textielrecyclers in binnen- en buitenland. De zorgen van Frankenhuis zijn niet ongegrond. “Ik kreeg deze week bericht dat een van de grootste concollega’s in Duitsland failliet is. Ook een Nederlands bedrijf dat zich richtte op chemische recycling van polyester, is omgevallen”, vertelt hij hoorbaar geëmotioneerd. “Het frustreert me mateloos dat er niet meer wordt gehamerd op recycling, terwijl iedereen roept dat we circulair moeten gaan. Als het zo doorgaat, blijft er geen industrie over om mee te beginnen.” Volgens Bertram zijn inzamelaars en sorteerders in Nederland vooral gericht op hergebruik, niet op recycling. “Ja, het hergebruiken van kleding is belangrijk, maar dat is slechts het begin. Wat als je een product niet opnieuw kunt herbruiken?” Recycling is dus een complexer verhaal, vindt hij. “Er wordt zo gehamerd op circulair gebruik van een product, maar dat gaat hier niet op. Als ik een spijkerbroek recycle, blijft er van de lengte van een vezel maar de helft over. Daar kan men geen nieuwe jeans van maken en dus is een tweede ronde hergebruik in een jeans onmogelijk. Stop ik die in de automotive-industrie, dan komt het pas over 15 tot 20 jaar terug in het systeem.”Mooie woorden De kern van het probleem is dat er veel mooie woorden worden gesproken, maar er weinig wordt gedaan. “Iedereen roept wel dat we circulair moeten worden, maar er is amper regelgeving die dit ondersteunt. Grote kledingmerken zeggen dat ze duurzaam bezig zijn, maar gebruiken in de praktijk nauwelijks gerecyclede materialen in hun collecties. Waarom? Omdat ze niet verplicht worden, en de kostprijs simpelweg te hoog zou zijn. Dan kiezen ze liever voor de goedkopere, virgin materialen.” Onzin, vindt hij. Op een shirtje van €20 zou het opnemen van 10% gerecycled vezels nog geen procent van de totaalprijs kosten. Hij vergelijkt het met garment workers in het Midden-Oosten. Als zij twee eurocent per t-shirt meer betaald zouden krijgen, zouden ze een beter bestaan hebben. Maar zelfs dat is in jaren tijd nog niet bereikt. Daarom weet Bertram vrij zeker dat kledingproducenten ook niet vrijwillig...

Op Textielservice.info verschijnen artikelen die eerder ook in het vakblad Textielbeheer verschenen. Wat vonden de lezers in 2023 interessant om te lezen? Aan het einde van het jaar zetten we de artikelen die in 2023 online het meest werden gelezen op een rijtje:

In de afgelopen decennia is gebleken dat consumenten prioriteit gegeven aan vervanging boven reparatie. Dit is goed verklaarbaar, want zodra de wettelijke garantie van een product is verlopen, hebben consumenten weinig prikkels om het gebrekkige artikel te repareren. Om verandering aan te brengen in deze dynamiek heeft de Europese Commissie een Right to Repair-regel aangenomen. Dit maakt het voor consumenten kosteneffectiever om het artikel te repareren in plaats van het te...

Op Textielservice.info verschijnen artikelen die eerder ook in het vakblad Textielbeheer verschenen. Wat vonden de lezers in 2023 interessant om te lezen? Aan het einde van het jaar zetten we de artikelen die in 2023 online het meest werden gelezen op een rijtje:

Begin oktober dit jaar brachten de leden van Dutch Laundry Managers (DLM) een bliksembezoek aan Noord-Macedonië. In dit studieprogramma lag de focus op het bezoeken van ateliers.

De textielsector bevindt zich op een interessant kruispunt: terwijl duurzaamheid steeds hoger op de agenda staat, blijven wet- en regelgeving, economische prikkels en innovaties in de keten een uitdaging. Netex richt zich in 2025 op zowel externe lobbyactiviteiten als interne optimalisaties om zo de sector duurzamer te maken en het imago van de textielservice te verbeteren. Regelgeving voor kwaliteitEen belangrijk onderwerp op de agenda van Netex is het aandringen op regelgeving voor hogere kwaliteit van kleding. Kleding van hogere kwaliteit is namelijk niet alleen minder gevoelig voor slijtage, maar kan dankzij de samenstelling van hoogwaardige vezels langdurig onderhouden worden door textielreinigers. En reparatie zoals vlekverwijdering is dan ook logischere stap. Een kledingstuk onderhouden is vele malen beter voor het milieu dan nieuwe kledingstukken produceren. Deze verlengde levensduur draagt niet alleen bij aan een duurzamere wereld, maar ook bij aan het imago van de textielservice-industrie. Verplichte professionele reiniging van bedrijfskleding en bedrijfstextielNetex pleit voor een verplichting om bedrijfskleding en bedrijfstextiel professioneel te laten reinigen. Net zoals bedrijfsafval verplicht wordt ingezameld, kan deze maatregel bijdragen aan duurzaamheid en hygiëne. Professioneel reinigen verbruikt minder water en energie en verlengt de levensduur van de producten door geoptimaliseerde reinigingsprocessen die specifiek kunnen worden ingericht per type textiel. Iets wat particulieren niet kunnen. Labels voor gerecycled materiaalEr komt steeds meer textiel op de markt van gerecycled materiaal. Een mooie ontwikkeling in de verduurzaming, maar het blijkt dat textiel met gerecycled materiaal zich tijdens het reinigen anders houdt dan textiel met nieuw materiaal. De waslabels zijn echter niet mee veranderd. Netexleden zijn voorlopers als het gaat om onderhoud en dus levensduurverlenging en zetten hun praktijkervaring met het reinigen van gerecyled materiaal in om te zorgen dat de juiste instructies op het waslabel komen. Op deze manier wordt de inzet van gerecycled materiaal nóg duurzamer. UnderlabelingNetex streeft naar regelgeving en/of richtlijnen die duidelijkheid bieden bij het zogenaamde ‘underlabelen’ van kledingstukken. Hierbij geven labels aan dat het product niet of slechts met zachte methodes gereinigd mag worden, met als gevolg dat de stomerij kledingstukken ontvangt waar het weinig of niets mee kan. Door dergelijke labels dekt de producent zich in tegen schades door reiniging, maar het ontneemt bij zowel de klant als de stomerij om het product te laten reinigen onder garantie van de fabrikant. Dit verhindert actief het onderhoud en hiermee de verduurzaming. Netex pleit voor duidelijkere etikettering zodat consumenten hun producten op een veilige manier kunnen laten reinigen. Bekendheid en bewustzijn vergrotenAanvullend wil Netex het bewustzijn vergroten over de voordelen van professioneel reinigen. Niet alleen is het duurzamer, het is op termijn ook goedkoper dan particulier reinigen. Door dit thema actief te communiceren, hoopt Netex een gedragsverandering teweeg te brengen bij zowel consumenten als bedrijven. Geselecteerde kwaliteitEen laatste, maar enorm belangrijk punt waar Netex op dit moment mee bezig is, is het vernieuwen van het kwaliteitsschema. Dit schema is ondertussen flink wat jaren oud en wordt op dit moment herzien. De insteek is niet alleen het updaten van wat het schema, maar het volledig herzien en...

In Nederland eindigt ongeveer 305 kiloton textiel per jaar bij het restafval. Om dit tegen te gaan is er sinds 1 juli 2023 het Besluit uitgebreide producentenverantwoordelijkheid Textiel (UPV). Hierdoor zijn producenten niet alleen verantwoordelijk voor het maken van producten, maar ook voor wat er gebeurt met deze spullen als hun klant ze niet meer wil. De UPV zorgt ervoor dat de textielsector zelf het afvalbeheer van haar producten regelt en betaalt. Nederland heeft doelen gesteld voor hergebruik en recycling tot 2030. Zo moedigt de overheid de textielbranche aan om afval te verminderen en steeds meer oud textiel te hergebruiken en recyclen.De uitgebreid producenten-verantwoordelijkheid is niets nieuws. De auto-industrie is bijvoorbeeld sinds 2020 verantwoordelijk voor het afvalbeheer van autobanden. Ook producenten van huishoudelijke apparaten hebben te maken met een UPV. Het afvalbeheer ziet er na de invoering van de UPV Textiel als volgt uit: Producenten maken textiel Importeurs/producenten brengen textiel in de handel Klanten kopen en gebruiken textiel Klanten danken textiel af Textiel wordt ingezameld en gesorteerd Textiel wordt gerecycled of gerepareerd Daarna wordt het product of alleen de grondstoffen hergebruikt en begint het proces opnieuw. Voor wie geldt de UPV Textiel? De UPV Textiel geldt voor bedrijven die textiel voor de Nederlandse markt produceren of importeren en deze als eerste in de handel brengen. Keuze voor de bedrijven: zelf organiseren, of aansluiten bij een collectief Producenten die onder de UPV regeling vallen hebben een keuze te maken: zelf de organisatie van de recycling en hergebruik organiseren of dit overlaten aan een van de PRO’s. Ook de ondernemers in de textielverzorging die textiel op de markt brengen moeten kiezen. Een recente ontwikkeling is dat er drie PRO’s zijn opgericht. Zo zijn er meerdere opties. Optie1: Zelf organiseren Producenten melden zich niet aan bij een PRO. Ze organiseren het bereiken van de doelstellingen zelf en rapporteren zelf aan RVO. Voordeel: men betaalt geen heffingen. Nadeel: men moet zelf het producthergebruik en de recycling organiseren, en dit kunnen aantonen aan de inspectie. Ook is een mogelijk nadeel dat een PRO AVV verklaard wordt. De regels van deze PRO gaan dan gelden. Producenten moeten dan toch de heffingen betalen. Als een producent besluit zelf te rapporteren moet deze jaarlijks vóór 1 augustus een verslag bij RVO indienen. Daarin beschrijft men hoe men de UPV-verplichtingen nakomt en hoeveel producten men het voorgaande kalenderjaar in de handel bracht. De doelstellingen gelden pas per 2025. Daarom hoeven producenten in de verslagen in de jaren 2024 en 2025 (over 2023 en 2024) minder te rapporteren dan in de jaren daarna. Men hoeft de eerste jaren alleen verslag te doen van het type en de hoeveelheid in de handel gebrachte textielproducten. In het verslag in 2026 (over het jaar 2025) zal daar meer bijkomen, zoals de resultaten van de doelstellingen.   Optie 2: Aansluiten bij een producentenorganisatie (PRO) Producenten sluiten zich aan bij een van de producentenorganisaties. Hierbij geeft men jaarlijks aan de PRO door hoeveel gewicht textiel men verwacht op de markt te brengen. Een jaar...