Steeds meer werknemers blijven doorwerken nadat zij de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt. Deze ‘doorwerkers’ zijn hard nodig vanwege de tekorten op de arbeidsmarkt. Er zijn nog een hoop pensioengerechtigden die wel zouden willen doorwerken, maar dat nog niet doen. Voor werkgevers in de textielverzorgingsbranche is het interessant om over doorwerkers na te denken: ervaring blijft binnenboord en het is financieel voordelig.
De ABN Amro deed onderzoek naar het aantal doorwerkers en het aantal pensioengerechtigde dat graag door zou willen werken. In het derde kwartaal van 2023 bestond de werkzame beroepsbevolking uit 236.000 pensioengerechtigde personen. In 2013 waren dit er nog maar 185.000.
De bank verwacht dat het aantal doorwerkers blijft toenemen. De vergrijzing speelt een rol: er komen simpelweg meer pensioengerechtigden bij. Maar de arbeidsdeelname van pensioengerechtigden zal ook blijven stijgen.
Voor werkgevers in een tijd van arbeidskrapte een interessante ontwikkeling. Toch wordt de kans om pensioengerechtigden in te zetten nog niet volledig benut. De ABN AMRO schat het onbenut arbeidspotentieel onder volledig gepensioneerden op 250.000. Volgens het onderzoek staat een grote groep gepensioneerden dus open voor betaald werk. Daarvoor worden wel bepaalde voorwaarden genoemd, met als belangrijkste: ‘plezier in het werk’, ‘zelf werktijden bepalen’. Ook ‘gevraagd worden’, is een belangrijke motivatie voor gepensioneerden. Geld speelt een kleinere rol: ‘goede betaling’ komt pas op de laatste plaats, aldus het onderzoek.
Het is dus goed mogelijk dat gepensioneerden aan willen blijven als werknemer, mits zij gemotiveerd worden door aantrekkelijke werkzaamheden, flexibele werktijden en de daadwerkelijke vraag van collega’s om langer te blijven.
Een andere interessante ontwikkeling is dat pensioengerechtigden steeds vaker als zzp’er aan de slag gaan. Het aantal pensioengerechtigden zzp’ers is namelijk in tien jaar meer dan verdrievoudigd.
Onder 55- tot 65-jarigen is de kans het grootst dat zij na het bereiken van de pensioenleeftijd aan willen blijven als werknemer. Het CBS onderzocht dat 73 procent van de werknemers in deze groep misschien langer wil doorwerken dan de AOW-leeftijd. Dat zijn 900.000 potentiële doorwerkers in de komende tien jaar. Voor deze groep is een belangrijke voorwaarde dat zij in deeltijd kunnen werken.
Werkgevers aan zet
Volgens de bank zijn de ‘werkgevers nu aan zet’. Het ‘grijze potentieel’ is aanzienlijk en neemt toe. Daarnaast brengen ouderen ervaring en kennis met zich mee. Het is aan de werkgever om dat potentieel te benutten. Volgens de ABN AMRO kunnen werkgevers dat doen door passend werk te creëren dat bijvoorbeeld ook in deeltijd kan worden uitgevoerd of door klussen op te knippen zodat deze ook op zzp-basis kunnen worden uitgevoerd. Daarnaast is het belangrijk dat werkgevers tijdig in gesprek gaan met oudere werknemers over mogelijke inzetbaarheid na de AOW-grens. Actief nadenken over het inzetten van doorwerkers zou integraal onderdeel van het HR-beleid van een organisatie kunnen zijn, zo stelt de bank.
Niels Pols, eigenaar van textielreiniger DD&A uit Voorschoten, maakt graag gebruik van doorwerkers. “Mensen met ervaring zijn belangrijk in onze branche. En veel mensen die met pensioen gaan willen blijven werken, omdat zij zichzelf nog niet oud genoeg vinden om helemaal te stoppen met werken. De mensen die hier werken leren veel van hen. Daar heb ik dan weer plezier van.”
“Wij zijn een klein team,” vertelt Pols. “Je weet wat men van plan is na hun pensioen of mensen die bijna pensioneren brengen het eventueel langer doorwerken ter sprake. Dan gaan we kijken wat er mogelijk is.” Voor Pols is de flexibele schil aan doorwerkers een welkome toevoeging aan zijn personeelsbestand. “Zij werken dan meestal op oproepbasis of een vaste dag in de week. Daar maken we afspraken over.”
Een uitdaging voor Pols is dat gepensioneerde werknemers niet snel aan zullen geven dat ze te oud zijn voor het werk. “Als iemand last krijgt van mentale of fysieke beperkingen, gaat dat vaak geleidelijk.” Op een gegeven moment is het aan de werkgever om aan te geven dat het niet meer gaat. “Dat vinden werknemers vaak onzin, dat maakt het lastig.”
Niels Pols
Frank Nieuwland
Ook bij Newasco de Hoop zijn er doorwerkers actief. Frank Nieuwland, HR-adviseur, gaat het gesprek aan met potentiële doorwerkers. “Ze gaan op een gegeven moment uit dienst en als iemand dan aangeeft dat hij wil doorwerken moet er een nieuw contract aangeboden worden.” Vaak willen AOW-gerechtigden minder uren maken, daar moeten dan afspraken over gemaakt worden. “Met goede gesprekken kunnen we maatwerk leveren, waardoor iemand bijvoorbeeld vaker bij zijn kleinkinderen kan zijn,” aldus Nieuwland.
Voor de werkgever is een nieuw contract interessant, aangezien in een periode van vier jaar, zes tijdelijke contracten afgegeven mogen worden. Ook geldt er bij arbeidsongeschiktheid van AOW’ers een loondoorbetalingsplicht van maximaal zes weken, in plaats van de verplichte twee jaar die geldt voor niet-AOW’ers. “De risico’s voor de werkgever worden dus kleiner,” zegt Nieuwland.
Buiten de contractuele en financiële voordelen is Nieuwland vooral blij met de kennis en ervaring die hij binnenboord kan houden. “Piet is bijvoorbeeld sinds mei 2023 met pensioen en heeft 53 jaar bij ons gewerkt. Hij heeft aangegeven nog langer te willen blijven en daar zijn wij heel blij mee. Hij is een oude specialist en een vraagbaak voor jongere werknemers.”
De Wet werk en zekerheid en de Wet werken na de AOW-leeftijd maken het voor werkgevers aantrekkelijk om AOW’ers in dienst te nemen. Een aantal voordelen:
- Pensioenontslagbeding: Contract eindigt automatisch bij AOW-leeftijd, geen aparte opzegging nodig, mits dat in het contract/cao is opgenomen.
- Eenvoudiger opzeggen: Contract van AOW’er kan zonder toets van UWV of rechter worden beëindigd met één maand opzegtermijn.
- Van onbepaalde naar bepaalde tijd: Na AOW-leeftijd kan nieuwe arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd worden afgesloten zonder actieve opzegging.
- Nieuwe arbeidsvoorwaarden: Werkgever kan AOW-werknemer nieuw contract aanbieden met gewijzigde afspraken.
- Verruiming ketenregeling: AOW’er heeft recht op vast contract na maximaal 6 contracten in 4 jaar.
- Geen werkgeverslasten: Werkgever betaalt minder premies voor AOW’ers.
