Hoe belangrijk is schoon water eigenlijk voor natwasserijen? Schoon water is nodig voor het wassen van textiel en het behouden van de kwaliteit ervan. Maar helaas wordt schoon water steeds schaarser door de toenemende vraag en vervuiling. En alsof dat nog niet genoeg is, heeft de nieuwe omgevingswet ook gevolgen voor natwasserijen. In dit artikel wordt ingegaan op de problemen met de beschikbaarheid van schoon water, de vervuiling door natwasserijen en de impact van de nieuwe wet. Er wordt vooral stil gestaan bij de natwasserijen omdat zij veel water gebruiken en afvalwater lozen.

Problemen met schoon water

Natwasserijen hebben veel schoon water nodig. Ze gebruiken grote hoeveelheden water om textiel te wassen en de kwaliteit ervan te behouden. Maar door de groeiende vraag naar water door huishoudens en industrie en de toenemende vervuiling van waterbronnen wordt het steeds moeilijker om genoeg schoon water te krijgen. Als er pieken in de vraag zijn, zoals in de zomer, dan is er niet altijd genoeg water. Het veranderende klimaat speelt hierbij ook een rol. Extreem weer, zoals langdurige droogte of hevige regenval, kan leiden tot tekorten en overstromingen. Dit heeft directe gevolgen voor de beschikbaarheid van schoon water. De vraag naar drinkwater is groter dan verwacht. Het wordt voor industrie en drinkwaterbedrijven steeds lastiger om een vergunning te krijgen om water te winnen. In de toekomst wordt het dus steeds minder zeker dat er altijd voldoende schoon water is. Het Ministerie van IenW is daarom bezig met het opzetten en uitvoeren van een ‘nationaal plan van aanpak drinkwaterbesparing’. Dit plan is gericht op het verminderen van de vraag naar drinkwater en het vergroten van het aanbod van drinkwater. Daarnaast wordt ook gekeken naar het verbinden van drinkwaternetten om het aanbod beter te verdelen. Drinkwaterbedrijven proberen nu al hun klanten aan te moedigen om water te besparen. Ze gaan daarover het gesprek aan. Met name de grootverbruikers met een drinkwaterinname van meer dan 100.000 m³ drinkwater per jaar krijgen de vraag of het ook water minder kan. Industriële bedrijven kunnen in de toekomst niet meer rekenen op uitbreiding van hun aansluitingen voor drinkwater. 

Vervuiling door natwasserijen

Bij natwasserijen zijn er drie bronnen van vervuiling. Ten eerste zijn er de stoffen die achterblijven op het textiel, zoals vuil van de gebruiker. Maar denk ook aan medicijnen in de zakken van ziekenhuiskleding. Ten tweede is het textiel zelf een bron van vervuiling. Denk aan kleurstoffen, brandvertragers en microplastics. Wereldwijd komt 16% tot 35% van alle microplastics in oceanen uit textiel. In Europa wordt dit geschat op 8%, waarschijnlijk omdat we hier veel afvalwater zuiveren. Ten derde zijn er de wasmiddelen, die uiteindelijk allemaal in het afvalwater terechtkomen. Al deze vervuiling is een goede reden om het afvalwater van natwasserijen te zuiveren.

Anders dan voor chemische wasserijen zijn er geen specifieke regels voor natwasserijen in de nieuwe omgevingswet. Het doel van deze wet is om de regelgeving over het milieu en ruimtelijke ordening te vereenvoudigen en te integreren. Grote textielreinigingsbedrijven die zich richten op het wassen van bedrijfskleding lozen verontreinigingen. Deze verontreinigingen zouden een reden zijn om voorwaarden aan de lozing te stellen. Dat zou dan via een maatwerkvoorschrift op grond van de zorgplicht moeten. Daar is geen goede aanleiding voor. Het afvalwater van wasserijen lijkt sterk op huishoudelijk afvalwater. Daarom worden in de praktijk eigenlijk geen maatwerkvoorschriften gesteld aan natwasserijen. Zelfs niet bij de grootste wasserijen in deze sector.

Voor natwasserijen die hun afvalwater lozen op het gemeentelijk riool is de zuivering goed geregeld. Waterschappen investeren de komende tijd in betere rioolwaterzuiveringsinstallaties. Hierdoor worden vrijwel alle stoffen beter uit het afvalwater verwijderd. Dit is het overgrote deel van de wasserijen. Voor natwasserijen die zelf zuiveren en vervolgens gezuiverd water lozen op oppervlaktewater zullen de eisen steeds strenger worden. Nieuwe eisen voor stoffen als micro plastics, medicijnresten en PFAS zullen er voor zorgen dat steeds beter gezuiverd moet gaan worden. Het is daarnaast mogelijk dat alle natwasserijen in de toekomst als bron van microplastics worden gezien en dat er strengere eisen worden gesteld. Ook de regels voor de gebruikte stoffen, zoals wasmiddelen, worden steeds strenger. Dit is een uitdaging voor zowel de producenten als de gebruikers.

Komt er een watercrisis voor natwasserijen?

Natwasserijen krijgen in meer of mindere mate te maken met waterschaarste. Dit geldt voor alle bedrijven: de bedrijven die drinkwater gebruiken en  bedrijven die grondwater gebruiken. Om altijd voldoende schoon water te hebben, kunnen moderne wasmachines worden gebruikt die niet meer water gebruiken dan nodig is. Het opvangen en gebruiken van regenwater kan ook interessant zijn, omdat dit zacht water is. Het is mogelijk om het afvalwater te zuiveren en opnieuw te gebruiken. Dit kost energie maar levert ook energiebesparing op.

Er zijn voorbeelden van natwasserijen die met vergaande zuivering het grootste deel van het ingenomen water hergebruiken. Dit lukt ze door een combinatie van biologische zuivering en membraanfiltratie. Dit kost een flinke investering en elektrische energie, maar daar staan besparingen voor de waterinname, energie voor warmte en lozingskosten tegenover. Het is geen onhaalbare opgave om veel minder water te gebruiken en te lozen.

Slot

Schoon water verdient onze aandacht en actie. De toekomstige beschikbaarheid van schoon water staat onder druk door de groeiende vraag. Het is belangrijk dat natwasserijen zich bewust zijn van de problemen en maatregelen nemen om hun impact op het milieu te verminderen. Samen kunnen we werken aan een duurzame toekomst voor de textielverzorgingsbranche.