Veel mkb-bedrijven in Nederland zien een stijgende omzet. Tegelijkertijd is de winst wel afgenomen. Dit en meer laat het rapport ‘Branches in Zicht 2024’ van de SRA, een netwerkorganisatie van accountantskantoren, zien. Voor het rapport onderzochten ze 9200 jaarrekeningen en ontdekten een gemiddelde omzetgroei van 3,6% in het mkb in 2023, terwijl de inflatie 3,8% is.
Microbedrijven het zwaarst getroffen
De zogenaamde microbedrijven, bedrijven met 2 tot 10 medewerkers en een jaaromzet tot een miljoen euro, hebben het het zwaarst. Deze groep vormt zo’n 83% van alle bedrijven in Nederland. Bij veel bedrijven daalde de winst voor het derde jaar op rij. Bijna 40% van de bedrijven rapporteerde zelfs een winstdaling van 50% of meer. Zorgwekkend, want samen met andere bedrijven uit het Nederlandse mkb zijn ze goed voor bijna 75% van de werkgelegenheid en voor zo goed als twee derde van de toegevoegde waarde van de economie. (Bron: Staat van het mkb 2023)
Verschillen tussen de sectoren
Het rapport ‘Branches in Zicht’ laat grote verschillen zien tussen de sectoren. In de detailhandel zagen ondernemers een kleine omzetgroei van 3,2%, maar bijna de helft van de ondernemers in deze sector zag de omzet dalen. In de logistieke sector hadden de ondernemers het nog zwaarder, daar daalde de omzet met 1,6%.
Er waren ook sectoren die beter presteerden. De omzetgroei in de auto-industrie was 9,1%, maar die groei was dan weer niet terug te zien in de winstgroei van 0,5%. De horeca deed het goed met een omzetgroei van bijna 14% en een winstgroei van 17,5%. Maar ook in deze sector zag meer dan de helft van de bedrijven een daling in de winst.
Stijgende personeelskosten
De dalende winsten worden vooral veroorzaakt door de stijgende kosten van vooral personeel. De personeelskosten stegen in 2023 met gemiddeld 9,7%. Dit zet voor veel bedrijven de winst onder druk. Ondernemers moeten niet alleen omgaan met de stijgende kosten voor inkoop en exploitatie, maar ook hogere lonen betalen.
De data uit het rapport toepassen
Het volledig rapport bespreekt niet iedere branche in detail. Toch zijn er punten te destilleren die op iedere onderneming van toepassing zijn. Een analyse van het rapport leidt tot drie concrete punten om als onderneming naar te kijken.
1. Kostenbeheer
Het controleren van de uitgaven en kosten. Veel bedrijven zijn veel geld kwijt aan personeelskosten, omdat een hoog salaris onderscheidend is in een krappe markt. Maar er zijn ook andere manieren om als bedrijf onderscheidend te zijn. Hierbij kan gedacht worden aan flexibele werktijden, thuiswerkmogelijkheden, een goede werksfeer, aandacht voor mentale gezondheid en ontwikkelingsvoorwaarden. Ook de mogelijkheid bieden aan het personeel zich verder te ontwikkeling en nieuwe dingen te leren kunnen helpen. Als laatste kan er ook nog gekeken worden naar tertiaire voorwaarden, zoals een aantrekkelijke werklocatie, sporten onder werktijd of de lekkerste koffie aanbieden.
Het belangrijkste advies is echter om ervoor te zorgen dat men met de medewerkers in gesprek blijft over wensen en behoeften. Hierdoor kan achterhaald worden wat de werknemers motiveert en stimuleert naast een hoger salaris.
- Beleid en regelgeving
Zowel het eigen beleid als overheidsbeleid en regelgeving hebben invloed op het bedrijf. Wordt er actief ingespeeld op wat er speelt in de markt en zijn er subsidies en steunmaatregelen bekend?
3. Sectoranalyse
Bij bedrijven in een sector die het moeilijk heeft kunnen overwegen het bedrijfsmodel aan te passen of nieuwe markten te gaan verkennen.
